الباب التاسع فیالحکمة والامثال و مثالب شعراء‌المدّعین ومذّمة‌الاطباء والمنجّمین

نوشته سنایی در حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه سنایی

الباب التاسع فیالحکمة والامثال و مثالب شعراء‌المدّعین ومذّمة‌الاطباء والمنجّمین

بخش ۱ - فصل فی بیان سبیل‌السعادة والطریق المستقیم: چون تو بر ذرهّ‌ای حساب کنی بخش ۲ - فی شکایة اهل الزمان: اندرین عصر بوالفضولی چند بخش ۳ - فی‌المعذرة والتقصیر: تا به دل بر گنه دلیر شدم بخش ۴ - فی‌الحقیقة والطریقة: راه دور از دل درنگی تست بخش ۵ - در دانستن آنکه آخرت به از دنیاست: آن شنیدی که زاهدی آزاد بخش ۶ - حکایت: آن شنیدی که در حد مرداشت بخش ۷ - فی مثالب شعراء المدّعین: چون ستودی بسی عدولان را بخش ۸ - فی مثالب المنحولین: وانکه هستند در سخن منحول بخش ۹ - فی ذکرالعوام و اهل السوق والجهال: تا توانی به گرد عامه مگرد بخش ۱۰ - در ذمّ عوام و بازاریان و جهال گوید ذکر مساوی العوان للخواص نفع عام: عامه تا در جهانِ اسبابند بخش ۱۱ - فی مذمة‌الاعداء و نصیحة‌الاولیاء: ای منیری نمود مهتابت بخش ۱۲ - اندر خویشان گوید فی‌مذمة الارقاب که: الاقارب عقارب، والاخ فخ، والعمّ غمّ، والخال وبال، والختن محن: این گُره را که نام کردی خویش بخش ۱۳ - اندر مذمّت برادران گوید: دوست جو از برادران بگسل بخش ۱۴ - اندر مذمّت خواهران گوید: ور ترا خواهر آورد مادر بخش ۱۵ - حکایت هزل: کلکی بر مناره کودک خرد بخش ۱۶ - اندر مذمّت فرزند گوید: بود فرزند بد بود به دو باب بخش ۱۷ - اندر مذمّت دختر گوید: ور بود خود نعوذباللّٰه دخت بخش ۱۸ - فی مذمّة الختن: کیست این هست مر مرا داماد بخش ۱۹ - اندر مذمّت عمّ گوید: آنکه عمّ تو و آنکه خال تواند بخش ۲۰ - اندر مذمّت خال گوید: خال کآزار تو گزیده بُوَد بخش ۲۱ - اندر خویش لشکری گوید: موش کز دشت در دکان افتد بخش ۲۲ - ذکر انواع‌الشهوات علی بعضها تحریض و علی بعضها تمریض اندر صفت شهوات و در حق غلام باره گوید: هرکه شد کون‌پرست بر خیره بخش ۲۳ - در معنی زناشویی گوید: از غلام آنکه زی عیال آمد بخش ۲۴ - حکایت و مثل: آن جوانی به درد می‌نالید بخش ۲۵ - التمثیل فی‌المطایبة بطریق الهزل: بود گرمی به کار دریوزه بخش ۲۶ - اندر مذمّت خویش صوفی گوید: باز اگر خویش باشدت صوفی بخش ۲۷ - حکایة فی‌التّمثّل الصوفی: آن شنیدی که بُد به شهر هَری بخش ۲۸ - اندر قرابت فقیه گوید: ور بود خود فقیه خویشاوند بخش ۲۹ - حکایت و ضرب‌المثل: آن شنیدی که از کم آزاری بخش ۳۰ - حکایت: قحطی افتاد وقتی اندر ری بخش ۳۱ - اندر صفت مرائی و قرّاء و سالوس گوید: خلق را زیر گنبد دوّار بخش ۳۲ - در حق پارسایان گوید: آن کسانی که راه دین رفتند بخش ۳۳ - در صفت جاه‌جویان و زر طلبان و درویشان صورت گوید: وین گروهی که نو رسیدستند بخش ۳۴ - در حق کسی گوید از بزرگان غزنین: بگذر از عالمان و درویشان بخش ۳۵ - در مثالب علوی زرمدی گوید: آخر عمرت از دل تفته بخش ۳۶ - در هجو شعراء بد گوید: یک رمه ناشیان شعر پراش بخش ۳۷ - اندر هجو حکیم طالعی گوید: وین دگر هست شاعری به دروغ بخش ۳۸ - دیگری را گوید: بوده مامات اسب و بابات خر بخش ۳۹ - در مذمّت خدمت مخلوق گوید: وان کسانی که بارِ خلق کشند بخش ۴۰ - التمثّل فی‌القناعة و ترک الحاجة: بود بقراط را خُمی مسکن بخش ۴۱ - حکایت: دید وقتی عزیز عزرائیل بخش ۴۲ - در مذمّت طبیبان جاهل گوید: وین اطبا که خالی‌اند از طبّ بخش ۴۳ - در مناقب اطباء عالِم گوید قال‌النّبی صلی‌اللّٰه علیه وسلّم فی شأنهم العلم علمان علم‌الابدان و علم‌الادیان: باز مردی که وی طبیب بُوَد بخش ۴۴ - تفصیل العلل و هی خمسون نوعا: نبض و قاروره و رسوب و علل بخش ۴۵ - فی تفصیل العلل و بیان‌الامراض: سکته از انسداد بطن دماغ بخش ۴۶ - در طبیبان نادان گوید: این نمودیم حدّ این پنجاه بخش ۴۷ - در صفت منجّم حاذق و منافق و تمثیل اصحاب دعوی به غیر معنی فی بطلان احکام النجوم و صفة هیئة‌الفلک و واضع هذاالعلم، قال النبّی علیه‌السّلام: النجوم حق و احکامها باطل، و قال ع بخش ۴۸ - فی صفة الافلاک: فلک تاسع است بر ز افلاک بخش ۴۹ - فی صفة‌السّعد والنّحس من‌الکواکب السبعة: دو ازین هفتگانه نحس نهند بخش ۵۰ - در بیان طبایع چهارگانه: جوهر آتش است بعد از هفت بخش ۵۱ - در صفت بروج دوازده‌گانه: حمل و ثور و پیکر جوزا بخش ۵۲ - در شرف و وبال و صعود و هبوط کواکب گوید: شرف آفتاب در حملست بخش ۵۳ - فی تسویة البیوت: اختراعی چنین هرآنکه نهاد بخش ۵۴ - التمثیل فی احوال المنجّم الجاهل عندالملک العالم: بود وقتی منجّمی کانا بخش ۵۵ - صفة مقادیر ابروج والکواکب السیّارة: غافلند این منجّمان از کار بخش ۵۶ - در حق مردم و آدمی گوید: پس از آدم هر آنچ ز آدم زاد